Notities - Nieuws en wetenswaardigheden uit de provincie Cádiz

Zoals in heel Andalusië, wordt de Semana Santa gekenmerkt door een reeks van processies van verschillende broederschappen (cofradias), van Palmzondag tot Paaszondag. De provincie kent zo'n 326 broederschappen en bijna allemaal hebben ze een eigen processie. Per dag zijn er in de grote plaatsen dan ook meerdere processies van verschillende broederschappen.
De oudste broederschap is de "Mayor Dolor de Jerez" , deze werd opgericht in 1488 door schoenmakers en leerlooiers. De grootste komt uit de hoofdstad en is de "Veracruz de Cádiz" daterend uit 1566 met ruim 3000 broeders.

Er zijn luxe processies, zeer sobere processies, met dramatische scènes, of met rivaliteiten van voorouderlijke broederschappen. De processies zijn niet alleen een manifestatie van geloof maar ook een show van de beste choreografieën waarin de atmosfeer niet ontbreekt: muziek en stilte, de geur van verbrande was, wierook en verse bloemen, opdat het leven eindigt en opnieuw begint.

Sinds de 16e eeuw heeft deze religieuze manifestatie beelden, borduurwerken, muziek, goudwerk, kleding en een manier van dragen van de pasos voortgebracht. En deze maken allen deel uit van het culturele erfgoed van de provincie.

Tips voor het bekijken van de processies:

Een aantal bijzondere processies zijn o.a

- In Cádiz de "Nazareno" op donderdagavond en “la Buena Muerte" op vrijdag.

- In Jerez "Prendimiento" en "Amargura", beiden op woensdag.

- In Arcos, is "los armaos” heel bijzonder, deze heeft een geschiedenis die teruggaat naar de achttiende eeuw, waar troepen Romeinen voor het eerst meeliepen in de processie.
Het beeld van het kind Jezus gekleed in volle glorie, werd in 1764 vanuit Rome meegebracht en vertrekt op Goede Vrijdag in een allegorische en voorspellende enscenering van zijn dood aan het kruis tot de wederopstanding.

- Sommige broederschappen hebben ervoor gekozen om de primitieve soberheid van Pasen te herstellen en te benadrukken, zoals de "Nazarener" in Chiclana de la Frontera
of "Salud, Amor y Sacrificio" van Jerez, waar de Nazareners geen masker dragen maar een kap. Een terugkeer naar de oorsprong van de Heilige Week die in de achttiende eeuw barok werd, toen de platvormen met beelden zich vermenigvuldigden en de onbetwiste hoofdrolspelers van de processies werden.

- Die van Sanlucar de Barrameda is zeer bijzonder, zij dragen het platvorm met de beelden met een gordelband en gebruiken een houten instrument vergelijkbaar met een castañet die wordt gebruikt om opnieuw op te starten en te stoppen.

Een groot aantal processies zijn verklaard tot nationaal toeristisch belang, waaronder die van Cadiz, Espera, Jerez, Sanlucar de Barrameda en Arcos de la Frontera, waar de platvormen met de beelden nauwelijks door de smalle, steile straatjes passen.

Maar de Junta de Andalucía beschouwt meer attracties van Pasen als toeristische trekpleister, Alcalá del Valle, waar Paaszondag wordt gekenmerkt door de parade hornazos en "Carrerita van San Juan", waar een Heilige met grote snelheid door de straten van het dorp loopt om de Maagd te vinden en haar verteld over de verrijzenis van haar zoon. In Torre Alháquime zijn het vrouwen die het dragen voor hun rekening nemen en wanneer de ontmoeting plaatsvindt dansen de beelden op het ritme van de muziek en het applaus van het publiek.

Ook "De levende Borriquita" van Alcalá de los Gazules is speciaal, waarin ongeveer 80 kinderen verkleed als Hebreeërs in processie gaan op Palmzondag.

Sommige steden zoals Vejer de la Frontera blijven bij de oude traditie van het aanbieden van brood met amandelen en specerijen de zogenaamde “roscos” en “pan duro” aan de Nazareners.

- In Setenil de las Bodegas is er een eeuwenoude competitie tussen twee broederschappen, de Santa Vera Cruz (Los Blancos) en Nuestro Padre Jesús (Los Negros). Oorspronkelijk was het één broederschap, maar in 1700 zijn deze gesplitst en sindsdien proberen ze elkaar te overtreffen. De een gekleed in het wit, de ander in het zwart.

- In San José del Valle is de theatrale voorstelling van het lijden van Christus kenmerkend en op Goede Vrijdag vindt in Benaocaz de processie plaats van de Passie, bestaande uit zeven typische pasos gedurende het hele proces.

- Campo de Gibraltar
De aanbidding van Christus begon al in de dertiende eeuw in het westelijk deel van de provincie, maar tot de zestiende eeuw werd de christelijke herovering niet voltooid in dit gebied, waar de Heilige Week later werd geïmplementeerd. Rond 1720 begon men in San Roque met het vieren van de Heilige Week. De Magna-processie van deze stad is op Goede Vrijdag een van de grootste toeristische attracties. De processie “del Encuentro” op witte donderdag in San Roque waar “la Virgen de los Dolores” en “Jesús Nazareno” elk een andere route lopen en elkaar ontmoeten op de Plaza de Andalucia om elf uur ‘s avonds, terwijl een priester vanaf een balkon de passage van de heilige ontmoeting tussen Jezus en zijn moeder opleest.

De smaak van Semana Santra in Cadiz

Traditioneel worden tijdens de vastenperiode en de Semana Santa "roscos de Semana Santa" gegeten. Dit zijn harde deegwaren/broodjes. Maar elke regio heeft daarop zijn eigen variant.

Bollos de Arcos
In Arcos de la Frontera is het een “bollo”. De inwoners van deze stad in de Sierra de Cádiz wachten tot de Nazarener zijn laatste zegen geeft op Goede Vrijdag en het is gebruikelijk om de stoet te bekijken en te genieten van deze zoete lekkernijen bestaande uit sesamzaad, anijs, suiker, bloem, verse gist, kaneelpoeder, zout, hele en rauwe amandelen welke worden geglaceerd met suiker. Overigens zijn deze broodjes ook de rest van het jaar verkrijgbaar.

Roscos de corona de espinas
Een van de meest unieke, zijn de roscos in de vorm van een doornenkroon die de eeuwenoude banketbakkerij van La Victoria in de stad San Fernando aan het begin van de vastentijd verkoopt. Vanaf Goede Vrijdag tot na de processie verkopen zij wel 400 kilo van deze roscos. Het recept bevat meel, ei, suiker en als enige aroma kruidnagel, in tegenstelling tot andere typische recepten van de provincie waar het gebruikelijk is om andere kruiden te gebruiken.

Roscones de almendra
Dit is een specialiteit specifiek van de pastelería van Villamartin. Het is een variant op de Roscos de Semana Santa maar met ander kenmerken. Het eerste dat opvalt is de vorm, groter dan de palm van je hand en niet rond maar ovaal. Daarna valt de textuur op, het is meer als een abizcochada dan de traditionele roscos. Er zitten amandelen in, waardoor ze lijken op de typische bollos van Arcos.
Ze worden gemaakt door de meester-banketbakker José Manuel Fuentes Orozco. Het aroma komt van sesamzaad, kruidnagel en kaneel. De pastelería is te vinden aan de Calle Roasario 87.

Gañotes
Zijn op een heel merkwaardige manier zoet. Het wordt gemaakt van meel, olie en ei, gearomatiseerd met kaneel en citroenschil. Eerst wordt het deeg in ronde stroken gemaakt waarna ze worden omgeven door kleine balletjes, meestal gemaakt met een stok. Deze cannillos worden gefrituurd in olie en vervolgens wordt de stok verwijderd, waardoor een zoete langwerpige, ronde en holle binnenkant overblijft. Ondanks hun spartaanse uiterlijk zijn ze zeer verrassend van smaak. Ze zijn het hele jaar te vinden in Ubrique, waar verschillende bakkers ze hebben, hoewel ze ook in andere steden te vinden zijn. Een beroemde versie is te vinden bij de Orozco-banketbakkerij van Algodonales die ze zelfs in geschenkverpakkingen verkoopt. Een zeer interessante versie is te vinden bij Los Nueve Caños op de Avenida de España nummer 46 (meer informatie hier).

Alpisteras
Een bijzondere zoetigheid, typisch van Sanlúcar, hoewel het ook te vinden is in sommige banketbakkerijen van Jerez. De textuur doet denken aan een koekje en het deeg wordt gemaakt met meel en eieren en op smaak gebracht met sesamzaad. Het lijkt erop dat de naam ervan is afgeleid van dit laatste ingrediënt dat lijkt op vogelzaad. Het deeg wordt vervolgens versierd met een mengsel van poedersuiker en citroen, zoals bij de bakkerij Inmaculada Nieto Guerrero. Bij deze banketbakkerij, La Merced Casa Guerrero banketbakkerij, kun je een zeer succesvolle versie van het koekje vinden.

Borrachuelos y empanadillas
In de steden van de Sierra en ook van de Campo de Gibraltar, worden borrachuelos en empanadilla's gemaakt tijdens het vasten. De borrachuelos zijn een variant van de pestiños en kunnen worden gevuld met zogenaamd engelenhaar. Ze zijn zeer bekend in Malaga en daarom hebben ze zich verspreid naar deze twee gebieden in de provincie Cádiz. Ze hebben ze meestal, in bijvoorbeeld Algodonales of ze zijn te vinden in Olvera. In de banketbakkerij Virgen del Carmen in Alcalá del Valle, zijn ze beter bekend als Mari Pepa, maken ze pestiños en ook enkele pasteitjes, zoals borrachuelos, die ze vullen met engelenhaar of met zoete aardappel.

Bollos de Cuaresma
Het is een koekje dat te vinden is in de Campo de Gibraltar. Ze worden gemaakt met briochedeeg en op smaak gebracht met kaneel en rozijnen. Eenmaal gebakken, gaan ze door een honingbad met anijsballen. Het is een typische specialiteit van Okay-patisserieën met winkels in Algeciras, La Línea en San Roque. Ze worden gemaakt in verschillende vormen. In deze bakkerijen maken ze ook de "Hornazos". Hier worden ze op smaak gebracht met kaneel en anijs en bevatten hardgekookte eieren.

De Hornazo
Is een zoete lekkernij in de hele provincie te vinden, maar met verschillende namen. De essentie is om gebruik te maken van het brooddeeg dat overblijft in de oven en daar een zoete lekkernij van te maken. Er worden suiker en specerijen aan toegevoegd en dan wordt het gebakken. In Alcalá de los Gazules wordt het "torta de pellizcos"(knijpcake) genoemd. Hornazos zijn goed bekend in Olvera en ook in Puerto Serrano. Op sommige plaatsen heeft het koekje een verrassing en wordt er een hardgekookt ei in het midden geplaatst. Bij de Paco-bakkerij in Puerto Serrano, waar ze ook geweldige muffins maken, hebben ze het hele jaar door hornazos. De bakker is te vinden in de Calle Calvario nummer 37. Het telefoonummer is 956127070 en ze zijn elke dag geopend.

Meer weten?

- Als je meer wil weten over de processies, Ria van Spanje voor jou heeft daarover een blog geschreven met de achtergronden van de processies en de Saeta .

- Kijk bij de agenda voor een overzicht van alle plaatsen

- Routes en tijdschema's
Bij alle toeristenbureaus in de grote steden kan je route- en tijdschema's krijgen van de processies in die gemeente. We hebben er een paar voor je online gezet waaronder die van Cádiz, Jerez, El Puerto de Santa Maria, San Fernando, Arcos de la Frontera en Sanlúcar de Barrameda